Jaką płytę indukcyjną wybrać?

Popularność płyt indukcyjnych stale rośnie, są wybierane chętniej niż ich tylko elektryczne koleżanki i skutecznie konkurują także z płytami gazowymi. Dlaczego więc warto wybrać płytę indukcyjną? Z jej zaletami ciężko dyskutować:

• energooszczędność, czyli niższe rachunki za prąd;
• bezpieczeństwo obsługi;
• szybkie gotowanie i elastyczność;
• komfort użytkowania;
• łatwe utrzymanie w czystości;
• nowoczesny, atrakcyjny wygląd;
• łatwa, intuicyjna obsługa.

Różnorodność dostępnych na rynku płyt indukcyjnych jest bardzo duża, ogromny jest też przedział cenowy. Przyjrzyjmy się zatem dokładniej mechanizmowi działania płyty indukcyjnej i parametrom, na które koniecznie należy zwrócić uwagę podczas podejmowania decyzji, jaką wybrać płytę indukcyjną. Zacznijmy jednak od podstaw.

Płyta indukcyjna – jak to działa?

Krótko mówiąc – energia elektryczna poprzez pole magnetyczne zamieniana jest na energię cieplną. Pod zewnętrznym szkłem umieszczone są cewki indukcyjne – to spiralnie ułożone zwoje drutu miedzianego. Po uruchomieniu płyty przepływa przez nie prąd, wytwarzane jest pole magnetyczne, a jego strumień przenika do podstawy garnka, tam zaś powstają prądy wirowe, których przepływ odpowiada za wydzielanie ciepła w garnku. Płyta indukcyjna więc nie grzeje, tylko dzięki zmiennemu polu magnetycznemu powoduje wydzielanie ciepła w garnku.

Taki mechanizm wymaga stosowania specjalnych naczyń, z dnem wykonanym z metalu ferromagnetycznego (przyciągają magnes) – to konieczne, aby powstawały prądy wirowe i aby grzanie było efektywne. Inne naczynia nie zostaną wykryte i cały mechanizm nie zadziała. Najlepiej, jeśli naczynia mają całkowicie płaskie dno, bez żadnych żłobień, wytłoczeń, i średnicę dopasowaną do wielkości pola grzewczego, o ile oczywiście płyta nie wykrywa wielkości naczyń automatycznie (jeśli średnica garnka będzie dużo większa niż pola grzewczego, płyta też może nie wykryć naczynia). Garnki nadające się do płyt indukcyjnych są oznaczone specjalnym symbolem przypominającym zwojnicę. Dostępne są także podkładki indukcyjne, dzięki którym można używać naczyń nieprzystosowanych do indukcji. To jednak rozwiązanie doraźne – można się jednak nimi poratować i wymienić garnki stopniowo.

Jaką płytę indukcyjną wybrać – wymiary

Nie wiesz, jaką płytę indukcyjną wybrać, jeśli chodzi o wielkość? Wszystko zależy od przestrzeni, jaką dysponujesz, i twoich potrzeb – jak często, jak dużo i dla ilu osób gotujesz. Dostępne są płyty o szerokości od 28,4 cm do nawet 91 cm (standardowa szerokość płyty indukcyjnej wynosi mniej więcej 60 cm), głębokość zazwyczaj zawiera się w przedziale 50–54 cm. Jeśli chodzi o wysokość, to standardowe płyty mają od mniej więcej 4 cm do nawet ponad 20 cm (rekordzistkami są płyty ze zintegrowanym wyciągiem). Ten parametr jest ważny – musi się bowiem zgrać z grubością blatu. Ma też kluczowe znaczenie, jeśli chcemy zamontować płytę nad piekarnikiem czy szufladami (wtedy trzeba też zwrócić uwagę na izolację płyty i funkcję chłodzenia obudowy w piekarniku).

Jaka płyta indukcyjna sprawdzi się więc nad piekarnikiem czy szufladami? Ciekawym rozwiązaniem są płyty slim fit. Są bardzo cienkie, dzięki czemu bez trudu można nimi zastąpić starą płytę gazową czy ceramiczną i nie wymieniać przy tym blatu. Najpłytszym modelom wystarczy blat 12-milimetrowy nad szufladami i trzycentymetrowy nad piekarnikiem. Płyty slim fit mają bowiem mniejsze wentylatory i mniej się nagrzewają.

Jaką kupić płytę indukcyjną, jeśli często korzystasz z płyty grzewczej i przygotowujesz kilka potraw naraz. Zwróć uwagę na płyty szersze niż standardowe 60 cm – to więcej pól grzewczych i większa swoboda podczas gotowania. Na większej płycie łatwiej rozmieścić naczynia i nie stracić wygody sterowania nią. Na rynku dostępne są też płyty z powierzchnią do gotowania o szerokości 65 czy nawet 70 cm, które można zamontować w standardowej szafce sześćdziesiątce. Tych kilka centymetrów więcej powierzchni roboczej robi dużą różnicę w komforcie pracy.

Ile pól grzewczych – jaką płytę indukcyjną kupić?

Z wielkością płyty bezpośrednio związana jest liczba pól grzewczych, na których można gotować, i ich rozmiar. Dostępne na rynku płyty indukcyjne mają od 1 do nawet 10 pól grzewczych. Bardzo ważne jest, aby induktor jak najdokładniej pokrywał strefę grzania. Jeśli właśnie się zastanawiasz, jaką płytę indukcyjną kupić, zwróć uwagę na maksymalny rozmiar pól grzewczych (średnica 24 cm umożliwi przygotowanie jedzenia na dużej patelni) i możliwość dopasowania się strefy grzania do rozmiaru naczynia, z którego korzystamy. Taka elastyczność pozwala na postawienie naczynia w dowolnym miejscu, a płyta sama rozpozna jego położenie i kształt.

Typowe pola grzewcze są okrągłe, owalne lub prostokątne. Pola okrągłe mogą być pojedyncze – takie wymagają garnka o średnicy dopasowanej do średnicy pola – albo poszerzane dwu- lub trzykrotnie. To oznacza, że możemy na nich gotować w naczyniach o dwóch lub trzech różnych średnicach. Maksymalny rozmiar pola grzewczego określa jednocześnie maksymalny rozmiar naczynia, z którego możemy korzystać. Pola prostokątne odróżniają indukcję od innych płyt elektrycznych czy gazowych – dzięki nim możemy wykorzystać prostokątne brytfanny czy np. teppanyaki. Najwygodniejsze, ale też najdroższe, są płyty bezstrefowe, które automatycznie dopasowują strefę grzania do rozmiaru i kształtu postawionego na nich naczynia.

To, jaką płytę indukcyjną kupić, zależy od potrzeb. Jeśli rzadko gotujesz w domu, ale nie chcesz zupełnie rezygnować z tej możliwości, wystarczy ci płyta z dwoma polami grzewczymi. Jeśli jednak niemal codziennie gotujesz dla dużej liczby osób, zastanów się nad płytą o rozmiarze większym od standardowego i z co najmniej czterema polami grzewczymi. Ułatwieniem będzie możliwość łączenia pól grzewczych bądź płyta całościowo lub częściowo bezstrefowa.

Jeśli nie wiesz, jaką wybrać płytę indukcyjną, lub nie chcesz rezygnować z gotowania na gazie, ale kusi cię funkcjonalność płyty indukcyjnej, przyjrzyj się rozwiązaniu hybrydowemu. Płyty gazowo-indukcyjne to urządzenia dwa w jednym – są wyposażone zarówno w indukcyjne pola grzewcze, jak i palniki gazowe. Jeśli nie musimy i nie chcemy się decydować na jedno rozwiązanie, płyta gazowo-indukcyjna będzie dobrym rozwiązaniem.

Zasilanie – jaką płytę indukcyjną kupić?

Gdy wybierasz płytę indukcyjną, zwróć koniecznie uwagę na wymagane napięcie zasilania. Są płyty wymagające zasilania 230 V, czyli takie, które będą działały po podłączeniu do instalacji jednofazowej. Są też płyty, które wymagają zasilania 400 V (jest ich więcej), i te trzeba podłączyć do instalacji trójfazowej, czyli siły. Znajdziesz również modele, które można dopasować i do instalacji jednofazowej, i trójfazowej. Układ jednofazowy umożliwia przesył mocy go 6 kW, trójfazowy stosuje się przeważnie powyżej mocy umownej 6 kW.

Jaką płytę indukcyjną kupić? Moc płyt indukcyjnych, w zależności od ich wielkości, mieści się w przedziale od mniej więcej 3 kW do nawet 12 kW. Najczęściej spotykane są płyty o mocy przyłączeniowej 7,2–7,4 kW. Im wyższa moc, tym szybsze i bardziej efektywne gotowanie. Zaleca się też, by płyta była podłączona do osobnego gniazda. Większość urządzeń ma już zamontowany kabel z wtyczką, co jeszcze niedawno nie było często spotykane. Tutaj trzeba zwrócić uwagę na warunki gwarancyjne – w niektórych jest zapis, że płyta musi być podłączona przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami. Jeśli tego nie dopilnujemy, nasza reklamacja – w razie problemów z urządzeniem – może nie zostać uznana.

Sterowanie płytą indukcyjną

Płyty indukcyjne mają sterowanie elektroniczne. Ustawienia możemy zmieniać:

• pokrętłami;
• dotykowo;
• łączone – pokrętłami i dotykowo.

Jaka płyta indukcyjna spełni twoje oczekiwania? Najczęściej wybieramy wygodny i precyzyjny dotykowy panel sterowania, z wyświetlaczem cyfrowym informującym o ustawieniach i dającym pełną kontrolę nad procesem gotowania. Pokrętła odchodzą powoli w zapomnienie. Sprawdzą się jednak we wnętrzach w stylu retro – niektóre modele mają gałki stylizowane na pokrętła z dawnych kuchenek. Takie rozwiązanie może być też lepsze dla osób przyzwyczajonych do pokręteł, które nie chcą się przestawić na sterowanie dotykowe.

Wybieranie pól grzewczych, temperatury, funkcji dodatkowych musi być proste i wygodne. Wszystko powinno być czytelnie opisane i intuicyjne w użytkowaniu. Najlepiej, jeśli mamy oddzielne sterowanie dla każdego pola grzewczego. Bardzo wygodnym rozwiązaniem jest slider, który umożliwia wybór mocy przez przesunięcie palcem po osi, na której zaznaczone są kolejne wartości. Dodajmy, że im więcej poziomów mocy do wyboru, tym łatwiej ustawić odpowiednią temperaturę gotowania czy smażenia. Zwróćmy także uwagę na to, czy panel dotykowy jest wystarczająco czuły, oraz na podświetlenie – czy wybrane opcje są dobrze widoczne.

Przed podjęciem decyzji, jaką płytę indukcyjna wybrać, sprawdź, czy panel sterowania jest odsunięty od pól grzewczych. Nie będzie się wtedy nagrzewał od garnków i mniejsze będzie prawdopodobieństwo, że przez przypadek postawimy naczynie na panelu (a to powoduje wyłączenie płyty i przerwanie gotowania).

Jeśli nie wiesz, jaką wybrać płytę indukcyjną, a lubisz nowinki, to coś dla ciebie – funkcja umożliwiająca bezprzewodowe połączenie płyty z okapem i sterowanie oboma urządzeniami z poziomu płyty. Oczywiście nie dowolnej płyty z dowolnym okapem, muszą to być urządzenie kompatybilne, mające taką funkcjonalność. Dzięki takiemu połączeniu okap automatycznie dopasuje moc do mocy poszczególnych pól grzewczych i ilości oparów. Zawsze możemy też zmienić ustawienia ręcznie, z poziomu panelu płyty.

Funkcje dodatkowe – jaką płytę indukcyjną wybrać?

Producenci wyposażają urządzenia w wiele różnych funkcji, które ułatwiają codzienne gotowanie i sprawiają, że nie musimy mu poświęcać tak dużo uwagi. Ich obecność, liczba i rodzaj to ważny argument podczas podejmowania decyzji, jaką płytę indukcyjną wybrać. Mamy do dyspozycji choćby programowanie czasu pracy, czujniki temperatury, które automatycznie regulują moc płyty, czy specjalne programy automatyczne służące do przygotowywania określonych potraw. Jednak dla kogoś, kto gotuje sporadycznie, wystarczające mogą być funkcje zupełnie podstawowe. Warto się więc zastanowić, które są nam naprawdę potrzebne. Zobaczmy, co możemy znaleźć w płytach indukcyjnych (bez nazw własnych – różni producenci różnie nazywają te same funkcjonalności):

• funkcja umożliwiająca łączenie pól grzewczych – dzięki niej zmieścisz brytfannę lub inny duży garnek; w niektórych płytach to funkcja automatyczna;
• szybkie grzanie – po jej włączeniu płyta przez pewien czas działa z maksymalną mocą, żeby maksymalnie przyśpieszyć gotowanie; w niektórych modelach dostępna na wszystkich polach grzewczych, w niektórych np. tylko na jednym;
• funkcja zapobiegająca kipieniu – płyta sama wykrywa moment zagotowania się wody i automatycznie redukuje temperaturę, żeby potrawa nie wykipiała;
• timer/minutnik – ustawiasz odpowiedni czas potrzebny do ugotowania danego produktu (na przykład jajka na miękko), po którym następuje wyłączenie płyty;
• programy automatyczne – a w nich między innymi utrzymywanie temperatury, roztapianie, gotowanie na wolnym ogniu czy program do przygotowania kawy w kawiarkach;
• funkcja wykrywania obecności garnka – płyta indukcyjna samodzielnie wykryje postawione naczynie;
• funkcja umożliwiająca wykorzystanie ciepła resztkowego – gdy gotowanie będzie dobiegało końca, płyta przerwie pracę, a pozostałe ciepło dokończy gotowanie;
• funkcja umożliwiająca przywrócenie poprzednich ustawień – nawet jeżeli płyta się wyłączy, np. po postawieniu garnka na programatorze czy wykipieniu wody;
• funkcja pozwalająca na natychmiastowe przerwanie pracy urządzenia – i wznowienie jej z poprzednimi ustawieniami;
• kontrola temperatury – specjalny czujnik (sensor smażenia) pomoże w osiągnięciu właściwej temperatury smażenia; efekt będzie idealny, niczego nie przypalimy;
• szybki start – jeżeli potrzebujesz błyskawicznie włączyć płytę grzewczą i osiągnąć od razu maksymalną temperaturę bez zbędnych ustawień.

Jaką wybrać płytę indukcyjną – bezpieczne użytkowanie

Przede wszystkim sama zasada działania płyty indukcyjnej zapewnia bezpieczne użytkowanie – płyta bowiem nagrzewa się tylko wtórnie, od garnka, sama nie grzeje, nie ma też otwartego płomienia. Taki mechanizm bardzo ogranicza możliwość oparzenia się. Dodatkowo płyta działa tylko wtedy, kiedy wykryje postawione na niej naczynie – bez niego nie zadziała. To bardzo ważne, gdy w domu są małe dzieci czy zwierzęta – koty mogą spokojnie spacerować po płycie, gdy nie ma nas w domu. Jaką wybrać płytę indukcyjną? Taką, która ma także inne blokady i zabezpieczenia. A z czego możemy wybierać:

• blokada panelu sterowania – zabezpiecza przed przypadkowym włączeniem płyty, czy to przez dzieci, czy np. w czasie jej czyszczenia;
• blokada ustawień – ustawienia nie zostaną przypadkowo zmienione czy usunięte i nie przerwiemy gotowania w nieodpowiednim momencie;
• zabezpieczenie przed przegrzaniem – przegrzanie któregoś z pól spowoduje automatyczne wyłączenie się płyty;
• wskaźnik ciepła resztkowego – wskazuje pola, które są jeszcze rozgrzane;
• automatyczne wyłączenie – w przypadku bezczynności czy po przekroczeniu maksymalnego czasu pracy.

Tu uwaga – pole elektromagnetyczne wytwarzane przez płyty indukcyjne może wpłynąć na działanie rozrusznika serca i innych podobnych urządzeń. Osoby, które mają je wszczepione, powinny zachować ostrożność, gdy płyta jest włączona, i nie stawać w jej pobliżu. Najlepiej skonsultować się w tej kwestii z lekarzem i ustalić szczegóły.

Zużycie energii

To istotny parametr dla większości osób, które muszą zdecydować, jaką wybrać płytę indukcyjną, bo przekłada się bezpośrednio na domowy budżet. I od razu dobra informacja – płyty indukcyjne to jedne z najbardziej oszczędnych urządzeń. Wynika to głównie z optymalnego wykorzystania energii elektrycznej – cała energia zużywana jest bowiem do gotowania, zminimalizowane są jej straty: ciepło nie ucieka poza garnek, płyta nagrzewa się tylko wtórnie. Płyty indukcyjne zapewniają też szybkie gotowanie, a im szybciej gotujemy, tym mniej energii zużywamy. Producenci deklarują, że czas gotowania na indukcji jest zredukowany nawet o 30%, a zużycie energii jest mniejsze nawet o 40% od zużycia płyt elektrycznych nieindukcyjnych.

Wpływ na zużycie energii mają też oczywiście czynniki indywidualne. Krótko mówiąc, im więcej i intensywniej gotujesz, tym więcej energii zużywasz. Co wpływa na ostateczny rachunek:

• sposób użytkowania i częstotliwość gotowania;
• liczba wykorzystywanych pól;
• czas użytkowania kuchenki;
• moc palników – funkcja szybkiego grzania nie zwiększa znacząco poboru prądu – jest porównywalne z dłuższym gotowaniem przy niższej mocy;
• jakość garnków.

Czyszczenie płyty indukcyjnej

Mechanizm działania płyty indukcyjnej przekłada się także na łatwość czyszczenia. Ponieważ sama płyta nie grzeje, to nawet jeśli coś się na nią wyleje czy wychlapie, to się nie przypali i łatwo będzie można usunąć zabrudzenia ściereczką. Płyty indukcyjne mają płaską powierzchnię, bez żadnych zagłębień, więc bardzo łatwo utrzymać je w czystości – pomogą w tym też specjalistyczne preparaty.

Również materiał, z którego są wykonane płyty indukcyjne, ułatwia utrzymanie ich w czystości. Powierzchnię z odpornego szkła ceramicznego bardzo łatwo umyć. Ważne jednak, żeby płyta była wykonana ze szkła najwyższej jakości. Dominują trzy typy wykończenia: metalowa ramka wokół szkła, krawędzie frezowane i krawędź bez frezu. Jaką kupić płytę indukcyjną? Z krawędzią frezowaną trzeba uważać – najłatwiej ją bowiem uszkodzić, ramka zaś dobrze chroni krawędzie. Jeśli decydujesz się na płytę bez ramki i bez frezu, wybierz taką, która jest wykończona na półokrągło, bez kątów prostych – to mniejsze prawdopodobieństwo uszkodzeń. Możemy też wybrać kolor inny niż czarny – w Euro.com.pl dostępne są obecnie także płyty białe, srebrne/szare i beżowe.

W utrzymaniu czystości pomaga także montaż, w którym płyta jest zlicowana z blatem (umożliwiają go np. blaty granitowe, konglomeratowe czy kompozytowe). Żadne zabrudzenia czy okruchy nie zbierają się wokół płyty, przy jej krawędziach. Taki montaż to też ciekawszy efekt wizualny niż standardowy montaż nablatowy i mniejsze ryzyko uszkodzenia rantów płyty. Blat, w którym jest montowana płyta indukcyjna, powinien być odporny na temperaturę 100°C.

Jaką płytę indukcyjną wybrać – podsumowanie

Płyta indukcyjna to urządzenie wydajne, energooszczędne i bezpieczne. Odpowiedź na pytanie, jaką płytę indukcyjną wybrać, jest tylko jedna: jak najlepiej dopasowaną do własnych potrzeb i przestrzeni, jaką mamy. Inna wielkość i liczba pól grzewczych sprawdzą się w domu rzadko gotującego singla, a inna w domu eksperymentujących z kuchniami świata rodziców trojga dzieci. Oprócz tego koniecznie pamiętaj o sprawdzeniu napięcia zasilania i funkcji dodatkowych oraz tych związanych z bezpieczeństwem użytkowania. Niemałe znaczenie ma też wygoda sterowania. Jaka płyta indukcyjna sprawdzi się więc w twoim domu? Mamy nadzieję, że z naszym poradnikiem łatwiej ci będzie podjąć właściwą decyzję.