Kto wynalazł filtr do kawy? Historia pewnej gospodyni imieniem Melitta

Kto wynalazł filtr do kawy?

Witamy w Dreźnie! Jest rok 1908 i wszyscy domownicy rodziny Bentz delektują się aromatyczną kawą bez fusów w swoim domowym zaciszu. Właśnie wtedy powstał pierwszy na świecie filtr do kawy. Kto go wynalazł? Pewna gospodyni domowa imieniem Melitta Bentz, która mając dość gorzkiego smaku czarnego napoju oraz fusów w filiżance, postanowiła zakasać rękawy i stworzyła pierwszy na świecie filtr do kawy. Użyła do tego bibuły ze szkolnego podręcznika swojego syna Willi’ego oraz miedzianego kubka, w którym zaradna pani domu podziurawiła denko. Eksperyment się powiódł – smaczna i aromatyczna kawa bez fusów. Melitta Bentz nie tylko wynalazła filtr do kawy, ale również zupełnie nowy koncept parzenia – pour over. Prosty, ale rewelacyjny pomysł spodobał się cesarskim urzędnikom, którzy natychmiast wydali patent pani Bentz, a sama odkrywczyni 20 czerwca tego samego roku poszła za ciosem i wspólnie z mężem Hugo rozpoczęła działalność swojej firmy nazwanej po prostu Melitta.
 

Początki firmy Melitta

Młode przedsiębiorstwo działało prężnie z roku na rok, patentując kolejne projekty filtrów do kawy w obawie przed konkurencją. Małżeństwo oprócz filtrów do kawy sprzedawało również drobne akcesoria AGD, postanowiło stale rozbudowywać firmę i w 1914 roku, zaraz przed wybuchem I wojny światowej, zatrudniało 15 pracowników i dużo większą siedzibę z nowymi maszynami. Kilka lat po  wznowieniu działalności do firmy dołącza najstarszy syn państwa Bentz – Willi a jednym z jego pierwszych pomysłów będą nowe opakowania i branding. Kultowe czerwono-zielone opakowania zadebiutowały w 1925 roku znacząco wyróżniając się na tle konkurencji. W tym samym roku Melitta drukuje pierwsze broszury reklamowe, a rok później powstaje zupełnie nowy sposób promocji swoich produktów – demonstracja na żywo w sklepie z udziałem prezenterek. Dzięki tym zabiegom, blisko sto tysięcy niemieckich gospodarstw zaczęło korzystać z filtrów do kawy Melitta.

Dzięki takiemu sukcesowi firma prężnie się rozwijała i zajmowała coraz więcej miejsca, dlatego podjęto decyzję o relokacji. Przeniesienie siedziby z Drezna do Minden w 1929 roku wymagało rozmontowania maszyn, transportu ich koleją i zmontowania w nowym miejscu. Ogromna operacja zakończyła się sukcesem. Firma zmieniła siedzibę a parę lat później zatrudniała już 360 pracowników oraz otworzyła pierwszą zagraniczną filię w Szwajcarii. Do wybuchu drugiej wojny światowej, Melitta zaprojektowała i opatentowała słynny stożkowy kształt filtrów oraz opracowała logotyp, który został zastrzeżony i używany jest do tej pory. Rok przed ponownym zamknięciem firma zatrudniała już 700 pracowników a w kinach pojawiła się pierwsza reklama Melitty.

Sukcesy i straty firmy Melitta

Kolejne lata przyniosły firmie wiele sukcesów jak i strat. Najpierw zmarł Hugo Bentz, a cztery lata później w 1950 roku – Melitta Bentz. Firmę przejęli bracia, którzy postanowili pójść różnymi ścieżkami – Horst kontynuował tradycję rozpoczętą przez rodziców, natomiast Willi przejął władzę nad wykupioną wcześniej fabryką papieru w Düren, która po kilku latach nie nadążała za prężnie działającą Melittą sprzedającą już papier śniadaniowy oraz akcesoria dla hoteli i cateringów. To spowodowało wybudowanie nowej fabryki papieru w Minden w 1959 roku.

Melitta w roku 1962 jako pierwsza firma w Niemczech, zaczęła sprzedawać mieloną kawę w hermetycznie zamkniętych pojemnikach, a niecały rok później wprowadziła na rynek produkt, bez którego nikt nie wyobraża sobie pracy w kuchni – folię aluminiową. W tym samym roku otworzyła się pierwsza amerykańska filia firmy w New Jersey, która z powodzeniem produkowała i sprzedawała słynne w Europie filtry do kawy. Rozszerzenie asortymentu o ręczniki papierowe i folię przeźroczystą przyjęło się z ogromnym entuzjazmem. Sukcesy firmy oraz stały rozwój produktów spowodowały prawdziwy przełom dwa lata później.

Pierwsze elektryczne ekspresy

Elektryczne ekspresy do kawy pojawiły się już w XIX wieku, ale dopiero w latach 50 wynaleziono maszyny podobne do tych używanych dzisiaj. W 1965 roku Melitta, we współpracy z firmą Widman,  zaczęła produkować jeden z pierwszych elektrycznych ekspresów do kawy – słynna Melitta MA 120. Urządzenie potrafiło przygotować osiem filiżanek napoju w niespełna sześć minut! W tamtych czasach ekspresy do kawy – z cenami około 120 niemieckich marek – były postrzegane jako dobra luksusowe. Jednak już w 1970 roku ekspresy przelewowe dokonały przełomu – coraz więcej producentów wchodziło na rynek, a ekspresy przelewowe do kawy stawały się produktem masowym. Podstawowa zasada działania, czyli przelewanie podgrzanej wody przez filtr z kawą do dzbanka jest wciąż taka sama – z biegiem lat dokonano jedynie niewielkich modyfikacji. Do momentu, aż w końcu powstały ekspresy ciśnieniowe, które wzbogaciły proces parzenia o wysokie ciśnienie wody.

Ekspresy ciśnieniowe Melitta

W ekspresach ciśnieniowych proces parzenia kawy przebiega bardzo podobnie jak w przelewowych z jedną różnicą – przez świeżo zmieloną kawę przepływa podgrzana woda pod wysokim ciśnieniem. Dzięki takiemu rozwiązaniu czas kontaktu kawy z wodą jest stosunkowo krótki a to powoduje, że uwalnia się tylko kilka gorzkich substancji.

W zależności od rodzaju kawy oraz ilości ziaren i wody, w ekspresach ciśnieniowych Melitta można przygotować różne rodzaje napojów – od mocnego espresso po café crème. Ekspresy wyposażone w funkcję spieniania mleka umożliwiają przygotowanie kaw mlecznych takich jak cappuccino lub latte macchiato. Niektóre modele ekspresów Melitta zostały wyposażone w dwukomorowe pojemniki na ziarna kawy oraz funkcję „Bean Select“. Umożliwia ona wybór między dwoma rodzajami ziaren przy jednym naciśnięciu przycisku (na przykład łagodne ziarna kawy dla kaw mlecznych w jednej komorze i mocne, aromatyczne ziarna dla kaw czarnych w drugiej komorze). Niezależnie od tego, czy lubisz espresso rano czy latte po obiedzie – wybrany rodzaj ziaren jest zawsze świeżo mielony dla każdej filiżanki. Za pomocą osobnego pojemnika na mieloną kawę można również użyć wcześniej zmielonej kawy. Wiele automatycznych ekspresów Melitta pozwala również na przygotowanie dwóch filiżanek kawy, w tym mlecznych, jednocześnie.

Od pozornie błahej rzeczy jak filtr do kawy, przez folię aluminiową po ekspresy przelewowe i ciśnieniowe – historia firmy Melitta to świetny przykład jak rozsądnie rozwijać swoją działalność. Do chwili obecnej Melitta pozostaje w rękach rodziny Bentz – już wnukach, którzy kultywują tradycje napoczęte przez swoich przodków. Życie pisze piękne historie, które można opowiadać godzinami. Na przykład przy filiżance dobrej kawy.