Piekarnik z funkcją samoczyszczenia – który wybrać?

Na czym polega czyszczenie pyrolityczne? Ciepło, cieplej, gorąco!

Pyroliza określana też pirolizą jest jedną z najpopularniejszych i najskuteczniejszych metod automatycznego czyszczenia piekarników. Na czym polega? Na rozgrzaniu urządzenia do bardzo wysokiej temperatury – nawet 500°C. W takich warunkach wszystkie drobinki jedzenia, przypalony tłuszcz i brud nie mają szans – ulegają całkowitemu spaleniu w komorze. Zamieniają się w popiół, który po zakończeniu cyklu i ostygnięciu piekarnika bez problemu zbierzesz – najlepiej małą zmiotką, a potem szmatką zwilżoną wodą.

W zależności od modelu i ustawień piekarnika proces czyszczenia może trwać mniej więcej 75 minut dla lekko zabrudzonej komory, 90 minut dla średnio zabrudzonej i 2–3 godziny dla oporniejszych tłustych plam i przypaleń.

Zalety pyrolizy:

• efektywność – to niezwykle skuteczna metoda nawet w przypadku mocnych zabrudzeń. Wypala zanieczyszczenia w każdym zakątku komory;
• bezpieczeństwo – mimo wysokiej temperatury urządzeniu nie grozi samozapłon. Piekarnik jest przystosowany do takiego gorąca i wykonany z materiałów odpornych termicznie. Ma ulepszoną termoizolację. Co ważne, jego drzwiczki pozostają zablokowane aż do ostygnięcia sprzętu;
• wygoda – pyroliza przebiega według zautomatyzowanego programu. Nie wymaga od ciebie specjalnego zaangażowania ani użycia środków czyszczących.

 
Słabsze strony pyrolizy:

• wyższe zużycie energii – aby osiągnąć i utrzymać w komorze 500°C, piekarnik musi pobierać więcej prądu (szacunkowo od 2,5 do 4,7 kWh);
• zapach spalenizny – może się pojawiać w przypadku gorzej wyizolowanych piekarników. Co wtedy? Konieczne jest wietrzenie kuchni;
• większa eksploatacja – w słabszych modelach pojawia się ryzyko szybszego zużycia wybranych elementów, np. uszczelek;
• konieczność opróżniania komory – o ile producent nie informuje inaczej, przed czyszczeniem pyrolitycznym należy usunąć z piekarnika blachy, prowadnice i ruszty. W przeciwnym razie może im grozić trwałe odkształcenie lub zniszczenie powłok.

Czyszczenie katalityczne – przyciągająca moc paneli

O czystość piekarnika dba też kataliza. Jej sekret tkwi w panelach, płytach lub wkładach katalitycznych pokrytych specjalną, szorstką powłoką, która wyłapuje zabrudzenia i tłuszcz. Liczba oraz rozmieszczenie katalizatorów zależą od konkretnego modelu piekarnika. W niektórych mamy do czynienia z trzema panelami (na tylnej i bocznych ściankach komory), a w innych tylko z jednym. Wszystkie zachowują się jednak tak samo. Pod wpływem wysokiej temperatury 250–350°C panele (zwykle z tlenkiem glinu lub tytanu) neutralizują zanieczyszczenia, przyspieszają ich rozkład, a przy okazji same się czyszczą.

Aby uwolnić panele lub wkłady katalityczne od drobinek brudu, należy co jakiś czas (np. co kilka miesięcy) ustawić piekarnik na 250°C i utrzymywać tę temperaturę przez mniej więcej godzinę. Oczywiście można też aktywować automatyczny program czyszczenia katalitycznego (o ile piekarnik nim dysponuje). Po ostygnięciu wystarczy przetrzeć komorę miękką ściereczką.

Zalety katalizy:

• ułatwia utrzymanie piekarnika w czystości – panele na bieżąco absorbują wirujące drobinki brudu i cząsteczki tłuszczu podczas pracy urządzenia;
• wygoda – jest prosta w przeprowadzeniu nawet bez programu automatycznego;
• bezpieczeństwo – nie wydziela szkodliwych dla zdrowia związków chemicznych ani nieprzyjemnych zapachów;
• gwarantuje komfortowe podgrzewanie żywności – panele nie przyciągają jedzenia znajdującego się na blasze lub ruszcie.

Słabsze strony katalizy:

• mniejsza skuteczność w porównaniu z pyrolizą – kataliza nie radzi sobie z mocnymi zabrudzeniami;
• czyści tylko płyty katalityczne – a nie całą komorę piekarnika;
• konieczność wymiany płyt lub wkładów – z czasem skuteczność katalizatorów słabnie. Zaleca się ich wymianę co 5–10 lat (zgodnie z instrukcją obsługi piekarnika);
• konieczność opróżniania komory – podczas samoczyszczenia płyt katalitycznych w wysokiej temperaturze w piekarniku nie powinny się znajdować blachy, prowadnice itp.

Hydroliza – czyli czyszczenie parowe dla zmiękczenia zabrudzeń

Kolejna metoda samooczyszczania piekarników wykorzystuje wodę, a dokładniej jej lotną postać – parę wodną. Gorąca para rozpuszcza tłuszcz oraz zmiękcza przypalone i zaschnięte resztki jedzenia. Najczęściej funkcja hydrolizy występuje w piekarnikach parowych. Wodę (ok. 500 ml) wlewa się wtedy do specjalnego dozownika przy panelu sterowania albo niecki lub naczynia na dnie komory. Po czym nagrzewa się piekarnik do 100°C. Wystarczy pół godziny, by para rozluźniła zanieczyszczenia przyklejone do ścianek, rusztów czy blach (tak, tak – w tym przypadku nie trzeba ich wyjmować przed rozpoczęciem cyklu czyszczenia). Na koniec, po przestygnięciu piekarnika, należy przetrzeć wnętrze urządzenia gąbką lub szmatką. A gdy zabrudzenia są oporne, można się wspomóc skrobakiem do piekarników.

Zalety hydrolizy:

• naturalność i delikatność – to najbardziej przyjazna środowisku metoda. Bazuje na wodzie i w miarę niewysokiej temperaturze;
• prosty przebieg i szybkie działanie – efekty widać już po 30 minutach;
• niskie zużycie energii – krótki czas pracy + niska temperatura = nieduże zapotrzebowanie energetyczne;
• brak kosztów ukrytych – żadnej wymiany paneli czy dodatkowych preparatów czyszczących;
• nie generuje zapachów.

Słabsze strony hydrolizy:

• mniejsza skuteczność przy trudnych zabrudzeniach – pod tym względem nie dorównuje pyrolizie;
• wspomaganie manualne – ułatwia usuwanie resztek jedzenia, ale ich nie neutralizuje lub minimalizuje. Wymaga ręcznego doczyszczenia piekarnika;
• częstotliwość stosowania – aby nie doprowadzić do nagromadzenia się nieczystości, najlepiej przeprowadzać ją po 1–2 cyklach pieczenia w piekarniku.

Najnowsza technologia – piekarnik samomyjący

Nowość w świecie AGD to piekarniki samomyjące. Zazwyczaj łączą różne metody czyszczenia, np. pyrolizę z hydrolizą. Urządzenia z technologią HydroClean są wyposażone w specjalne dysze rozpylające wodę. Wymagają też użycia płynu czyszczącego, który rozpuszcza zabrudzenia. Bardzo dobrze rozmiękczają resztki jedzenia i uporczywe tłuste plamy. Skutecznie usuwają je z powierzchni. I jakby tego było mało, oferują również funkcję suszenia komory. Zapobiegają w ten sposób powstawaniu nieestetycznych plam i osadów, namnażaniu się mikroorganizmów w wilgotnym środowisku oraz powstawaniu nieładnych zapachów.

Zalety piekarnika samomyjącego:

• pełna automatyka – wystarczy włączyć funkcję mycia, a urządzenie zajmie się resztą;
• oszczędność twojego czasu;
• efektywność – funkcja gwarantuje wysoką skuteczność mycia i suszenia.

Słabsze strony piekarnika samomyjącego:

• wysoka cena – w 2024 roku koszt urządzenia wynosi grubo ponad 20 tysięcy złotych.

Piekarnik z funkcją samoczyszczenia – podsumowanie

Piekarniki z funkcją samoczyszczenia ułatwiają utrzymanie czystości w komorze, oszczędzając przy tym czas i wysiłek użytkowników. Dbają też o higienę w kuchni. Oferują jedną albo więcej metod – czyszczenie pyrolityczne, katalityczne, parowe. Pod względem najwyższej skuteczności zwycięża pyroliza, która doszczętnie wypala zabrudzenia w całym piekarniku (zaleca się ją do usuwania bardzo opornych, tłustych plam i przypaleń). Zadanie paneli lub wkładów katalitycznych polega na przyciąganiu i neutralizacji zanieczyszczeń (brawa dla katalizatorów za wyłapywanie drobinek tłuszczu także podczas zwykłego trybu pieczenia). Natomiast do usuwania lekkich i średnich zabrudzeń doskonale nadaje się hydroliza – metoda naturalna, wykorzystująca parę wodną.

Pomocne w utrzymaniu piekarnika w czystości są też ceramiczne powłoki absorbujące tłuszcz (gładkie i odporne na wysokie temperatury), a także emalie łatwoczyszczące w komorze oraz na zewnątrz piekarnika.

Jeżeli właśnie szukasz dobrego piekarnika z funkcjami samoczyszczącymi, zajrzyj też do naszych rankingów. Prezentujemy w nich najlepsze piekarniki do zabudowy, w tym modele parowe.